• 19 Μαρτίου 2024 05:52

Ημεροδείκτες [5]

  • Home
  • Ημεροδείκτες [5]

Η αξία των αναμνήσεων

Ένας τρόπος να καταπολεμήσουμε την ασίγαστη θλίψη μας για τη θνητότητα και τη μοναχική πορεία που διανύουμε στη ζωή, ακόμη και αν έχουμε γύρω μας ανθρώπους που μας αγαπούν, είναι η ανάκληση ευχάριστων αναμνήσεων. Θα πρέπει λοιπόν, να είμαστε σε θέση να ανθολογούμε τις ευχάριστες στιγμές , τις απολαυστικές εμπειρίες μας, τις όμορφες εικόνες που αποθηκεύουμε στις κυψέλες του μυαλού μας, ώστε να είμαστε σε θέση να τις ανακαλούμε, κάθε φορά που το άγχος του θανάτου μας κατακυριεύει και κάθε φορά που η διαπλανητική μοναξιά ωχριά μπροστά στη δική μας. Γιατί, όσο πιο πλούσια είναι η «τροπαιοθήκη» των αναμνήσεών μας, τόσο πιο ανώδυνη είναι τελικά η ζωή μας. Αυτό το υλικό είναι η περιουσία μας και η ανέξοδη συνδιαλλαγή με το μοιραίο τέλος μας…

Ορισμός και Ερμηνεία

Salvador Dali, «Christ of St John of the cross», 1951

Ορίζω σημαίνει περιορίζω, θέτω όρια. Ερμηνεύω σημαίνει αναζητώ ή βρίσκω τα αίτια, εξηγώ ένα φαινόμενο ή μια κατάσταση. Ο ορισμός μπορεί να είναι υποκειμενικός, η ερμηνεία όμως πρέπει να είναι αντικειμενική.
Μπορούμε να ορίσουμε έννοιες, όπως ο θεός ή ο έρωτας για παράδειγμα, με τον τρόπο που θέλουμε και μας αρέσει ή μας βολεύει, αλλά δεν μπορούμε να τις ερμηνεύσουμε με τρόπο αποδεκτό από όλους.
Μπορούμε υποκειμενικά να παρατηρήσουμε την επίδρασή τους σ’ εμάς και να καταγράψουμε ή να περιγράψουμε τα αποτελέσματά τους, αλλά δεν μπορούμε αντικειμενικά να τα ερμηνεύσουμε.
Άλλο είναι το «τί» είναι και άλλο το «γιατί» είναι.
Το πρώτο ορίζεται από την υποκειμενική ματιά μας, το δεύτερο από τη λογική και την ευαισθησία μας…

Το κακό και το καλό

Ο ρωμαίος αυτοκράτορας και στωικός φιλόσοφος Μάρκος Αυρήλιος (121-180 μ.Χ.) έγραφε : «Το να περιμένεις από κακούς ανθρώπους να μην κάνουν κάτι κακό είναι παράνοια», («Διαλογισμός»).
Αντιστρέφοντας αυτή τη ρήση θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι το να περιμένει από τους καλούς ανθρώπους να κάνουν το καλό είναι απολύτως λογικό.
Εδώ ακριβώς όμως, «παρεμβαίνει» ο Αριστοτέλης. Το καλό, μας λέει, γίνεται μόνον με έναν τρόπο, ενώ αντίθετα το κακό με πολλούς («ἐσθλοὶ μὲν γὰρ ἁπλῶς, παντοδαπῶς δὲ κακοί», «Πολιτικά», Β 6, 14-16).
Συνεπώς, είναι δύσκολο να κάνει κανείς το καλό, γιατί αφενός πρέπει να το θέλει, και αφετέρου είναι δύσκολο να ξέρει ποιο ακριβώς είναι αυτό. Πολλές φορές μάλιστα, η λογική του δεν είναι αρκετή, για να το αποκαλύψει…

Πίνακας : Rembrandt, «Philosopher in meditation», 1632

Ατέλειες

Ο κόσμος μας δημιουργήθηκε από τις ατέλειες και την ανομοιομορφία του. Η δύναμη της βαρύτητας εκμεταλλεύτηκε την ανομοιομορφία των στοιχείων και δημιούργησε τους πλανήτες και τους γαλαξίες και εν τέλει εμάς τους ίδιους.
Οι δικές μας «ανομοιομορφίες», οι ατέλειες και τα λάθη μας δημιού\nργησαν τις κοινωνίες μας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας. Ας μη θυμώνουμε με τα λάθη μας και τις ιδιαιτερότητές μας. Χάρη σε αυτά υπάρχουμε. Αν δεν τα αγαπήσουμε, δε θα αγαπήσουμε τον κόσμο στον οποίο ανήκουμε…

Πίνακας : Salvador Dali, «Portrait of Picasso», 1947

Νοημοσύνη

Αν η νοημοσύνη είναι η ικανότητα προσαρμογής σε αλλαγές και μεταβαλλόμενες συνθήκες, τότε ο ερωτευμένος δεν πρέπει να νιώθει ιδιαίτερα υπερήφανος για τη δική του.
Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς την αδυναμία του να προσαρμοστεί σε κάθε διαταραχή της εικονικής πραγματικότητας που ζει ; Πώς αλλιώς να δικαιολογήσει την αυτάρεσκη πεποίθησή του ότι ο κόσμος του είναι ένα γρανιτένιο παλάτι για τον απόλυτο έρωτά του ;
Κάθε ρωγμή του είναι μια απώλεια αυτοκυριαρχίας και κάθε αλλαγή του καθιερωμένου μοντέλου του ένας λόγος ανησυχίας και προληπτικών μέτρων για την επερχόμενη ολοκληρωτική καταστροφή…


Πίνακας : Peter Bruegel, «The tower of Babel», 1563