Ενώ το παρελθόν είναι αδιαπραγμάτευτο και αδύνατον να αλλάξει, η μνήμη βρίσκει τον τρόπο να επεξεργάζεται τα στοιχεία του, με την επιδεξιότητα του μεγάλου λογοτέχνη. Ξαναγράφει τα κεφάλαιά του, εγγράφει καινούρια εκεί όπου δεν υπήρχαν, τα διασκευάζει, μουτζουρώνει πρόσωπα και καταστάσεις, φωτίζει τις θολές αναμνήσεις και ωραιοποιεί τις πράξεις και τα λόγια στα όρια του μύθου.
Και όταν το παρελθόν μοιάζει ανεπαρκές και λίγο, όταν οι αναμνήσεις δεν καλύπτουν τα κενά του πλέγματος μέσα στο οποίο περιπλανιέται, η μνήμη δε διστάζει να επινοήσει δικά της γεγονότα. Βουτάει την πένα στο αίμα, σβήνει τα χάσματα με καραμελωμένα δάκρυα, και τότε κάθε αμφιβολία γίνεται βεβαιότητα · ένα καλειδοσκόπιο χαρούμενων χρωμάτων…
Πίνακας : Salvador Dali, “The disintegration of the persistence of memory”