Αστερόσκονη
Όταν ένα
άστρο εκρήγνυται, γίνεται supernova, το πιο λαμπρό πυροτέχνημα στο
σύμπαν και το υλικό του διαχέεται προς όλες τις κατευθύνσεις. Από το
νεφέλωμα που δημιουργούν η σκόνη και τα αέριά του γεννιούνται νέα
ουράνια σώματα, άστρα και πλανήτες.
Χάρη σε τέτοιες εκρήξεις
βρισκόμαστε εδώ πάνω στη γη. Κάθε άτομο στο σώμα μας βρισκόταν κάποτε
μέσα σ’ ένα άστρο που εξερράγη. Επιπλέον, τα άτομα στο αριστερό χέρι μας
προέρχονται πιθανότατα από διαφορετικό άστρο από εκείνο που
προέρχονται τα άτομα του δεξιού χεριού μας.
Είμαστε όλοι, κυριολεκτικά, παιδιά των αστεριών, και τα σώματά μας αποτελούνται από αστρόσκονη…
Πίνακας : Vincent Van Gogh, «Starry Night Over the Rhone», 1888
Φυλάξου !
Όταν ένα
αστέρι ελκύει στο εσωτερικό του τη μάζα του συμπυκνώνοντας τα βαρύτερα
στοιχεία που δημιουργεί, η θερμοκρασία του αυξάνεται και όταν πια όλες
οι πηγές ενέργειας εξαντληθούν, το άστρο καταρρέει από το βάρος του και
σβήνει και -αν είναι αρκετά μεγάλο- γίνεται μια μαύρη τρύπα.
Αν είσαι αστέρι, φυλάξου !
Φυλάξου από τα «βαριά» συναισθήματα που συσσωρεύονται στο εσωτερικό
σου. Φυλάξου από τις θερμοπυρηνικές συντήξεις που συσσωρεύουν «βαριές»
συγκινήσεις μέσα σου. Φυλάξου από το ξόδεμα της ενέργειας σε ανούσιες
συναναστροφές και αδιέξοδες συζητήσεις. Φυλάξου από την κατάρρευση όλων
εκείνων των βαρέων βαρών υλικών και άυλων μορφών, που δημιουργούν οι
λέξεις μέσα στον πυρήνα της ύπαρξής σου. Φυλάξου από τη μαύρη τρύπα που
ήδη έχει αρχίσει να περιστρέφεται μέσα σου και είναι έτοιμη ανά πάσα
στιγμή να σε κατασπαράξει.
Αν δεν είσαι, μην ανησυχείς ! Η ελαφρότητα των «υλικών» σου θα σε σώσει…
Πίνακας : Kazimir Malevich, «Black Circle», 1923
Ατέλειες
Ο κόσμος μας δημιουργήθηκε από τις ατέλειες και την ανομοιομορφία
του. Η δύναμη της βαρύτητας εκμεταλλεύτηκε την ανομοιομορφία των
στοιχείων και δημιούργησε τους πλανήτες και τους γαλαξίες και εν τέλει
εμάς τους ίδιους.
Οι δικές μας «ανομοιομορφίες», οι ατέλειες και τα λάθη μας
δημιού\nργησαν τις κοινωνίες μας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας. Ας
μη θυμώνουμε με τα λάθη μας και τις ιδιαιτερότητές μας. Χάρη σε αυτά
υπάρχουμε. Αν δεν τα αγαπήσουμε, δε θα αγαπήσουμε τον κόσμο στον οποίο
ανήκουμε…
Πίνακας : Salvador Dali, «Portrait of Picasso», 1947
Αχαριστία
Περιμέναμε να περάσουν 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια από την εμφάνιση της ζωής στη Γη, 2,5 δισεκατομμύρια χρόνια από την εμφάνιση των πρώτων πολυκύτταρων οργανισμών, 100 εκατομμύρια χρόνια από την εμφάνιση των πρώτων θηλαστικών και 10.000 χρόνια από την πρώτη καταγραφή της ανθρώπινης ιστορίας, για να πάρουμε σειρά για τη δική μας παρουσία στη ζωή για μερικές μόνον –αν είμαστε τυχεροί- δεκαετίες.
Και όλη αυτή η «φασαρία», για να καταγράψουμε κι εμείς μετρημένες στιγμές συνειδητής ευτυχίας, να απολαύσουμε μερικές εκατοντάδες ηλιοβασιλέματα, να ερωτευτούμε έστω μια φορά –ομολογημένα ή ανομολόγητα- και να παραχωρήσουμε τη θέση μας στην κοσμική συνέχεια των διαδόχων μας.
Παρ’ όλα αυτά, το ερώτημα αν άξιζε τον κόπο είναι ρητορικό, ανάξιο της φύσης μας και υποκρύπτει μια μεγάλη αχαριστία…
Πίνακας : Ivan Aivazovsky, «The Sunset», 1866
Ασυνταξίες
Ο καθένας από εμάς είναι μια εξελισσόμενη ιστορία στο χώρο και στο χρόνο. Ένα τυχαίο σημείο συντεταγμένων του σύμπαντος, που πορεύεται στο χωροχρόνο.
Αν έλειπε και η περιοδική ασυνταξία των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, το ταξίδι θα ήταν συναρπαστικό, χωρίς ανορθόγραφες διαδρομές σε μαύρες τρύπες και διάττοντες αστέρες…
Πίνακας : Wassily Kandinsky, «Composition VIII», 1923
Κλειστό σύμπαν
Το σύμπαν είναι ένα κλειστό σύστημα φυσικών
νόμων, οι οποίοι εξηγούν όλα τα φαινόμενα εντός του. Σύμφωνα με τον
Stephen Hawking δε χρειάζεται καμία υπερφυσική δύναμη, κανένα υπερφυσικό
ον έξω από αυτό το σύστημα, για να ερμηνεύσει τη φύση και να ρυθμίσει
τη λειτουργία του.
Ένα κλειστό σύμπαν είναι και ο άνθρωπος.
Υπακούει στους νόμους που υπαγορεύουν η λογική και το συναίσθημα. Η ζωή
του καθορίζεται από την αδιάσπαστη ενότητα των ηθικών νόμων, δηλαδή
εκείνων των κανόνων που υπαγορεύουν τη συμπεριφορά του, τις επιλογές
του, τις πεποιθήσεις του.
Δε χρειάζεται τίποτα περισσότερο, για να
καθοδηγήσει την πεπερασμένη πορεία του μέσα στο χρόνο : μονάχα τη λογική
και το συναίσθημα…
Πίνακας : Salvador Dali, «The lugubrious game», 1929