Χρονικά Μεταίχμια
Τα χρονικά μεταίχμια προκαλούσαν ανέκαθεν στον άνθρωπο μια γοητεία. Η Ανατολή, το Ηλιοβασίλεμα, τα Μεσάνυχτα, η Ζώνη του Λυκόφωτος, η Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, φέρνουν συνήθως μια αμήχανη ανυπομονησία, ορίζουν ένα τέλος και μια συνακόλουθη αρχή, προκαλούν δυσθυμία ή χαρά και ανακούφιση, ασκούν μια πίεση για λήψη σημαντικών αποφάσεων, χαράσσουν νέα πορεία, απλώνουν μπροστά μας το χαρτί των νέων υποσχέσεων.
Ίσως γιατί ο άνθρωπος έχει μια έμφυτη ανάγκη να σταματά την ξέφρενη πορεία των άτακτων αλλαγών και των γεγονότων μέσα του και να θέτει εκ νέου όρια και στόχους.
Ίσως γιατί με την αυθυποβολή σε μια στιγμιαία λάμψη αυτοπεποίθησης πιστεύει ότι μπορεί για λίγο να γίνει κυρίαρχος της μοίρας του.
Ίσως πάλι γιατί νομίζει ότι θα ελέγξει την ακόρεστη επιθυμία του να πιστέψει προς στιγμήν ότι μπορεί μέσα σε οριακά χρονικά χάσματα να αλλάξει τη ρότα της ζωής του, να ρυθμίσει- έστω προς το παρόν- τους λογαριασμούς του με τα αδιέξοδα και τις αγωνίες του…
Πλάνη
Σημασία δεν έχει ορισμένες φορές τι βλέπουμε, τι ακούμε, τι αισθανόμαστε • τα πάντα μπορούν να χάσουν την αξιοπιστία τους ή να ακυρωθούν από την έντονη επιθυμία μας να πιστέψουμε αυτό που θέλουμε να ισχύει και να υπάρχει. Τα μάτια μας γίνονται παραμορφωτικοί φακοί, τα αυτιά μας δέκτες «ακατανόητων» ήχων και οι αισθήσεις μας γενικά παραπλανητικές πηγές εμπειρικών δεδομένων. Τόσο επιρρεπείς στην πλάνη γινόμαστε, αν είναι να υποστηρίξουμε τη «δική» μας πραγματικότητα • αν είναι να δικαιολογήσουμε τη γυάλινη πανοπλία των αβάσιμων ισχυρισμών μας…
Πίνακας : Jean Arp
Ο φόβος της αποτυχίας
Ο φόβος της αποτυχίας είναι στην πραγματικότητα ο φόβος μήπως απογοητεύσουμε και χάσουμε αυτούς που αγαπάμε και μας αγαπούν. Ο φόβος μήπως αστράψει ανάμεσα στα μάτια τους η λεπίδα της απόρριψης. Κάποιοι θα κάνουν τη λεπίδα χαμόγελο αληθινής αφοσίωσης και αγάπης. Οι άλλοι απλώς θα κόψουν τα νήματα που μας δένουν μαζί τους…
Πίνακας : Juan Gris, «Flowers», 1914
Ο επιδέξιος λογοτέχνης
Ενώ το παρελθόν είναι αδιαπραγμάτευτο και αδύνατον να αλλάξει, η μνήμη βρίσκει τον τρόπο να επεξεργάζεται τα στοιχεία του, με την επιδεξιότητα του μεγάλου λογοτέχνη. Ξαναγράφει τα κεφάλαιά του, εγγράφει καινούρια εκεί όπου δεν υπήρχαν, τα διασκευάζει, μουτζουρώνει πρόσωπα και καταστάσεις, φωτίζει τις θολές αναμνήσεις και ωραιοποιεί τις πράξεις και τα λόγια στα όρια του μύθου.
Και όταν το παρελθόν μοιάζει ανεπαρκές και λίγο, όταν οι αναμνήσεις δεν καλύπτουν τα κενά του πλέγματος μέσα στο οποίο περιπλανιέται, η μνήμη δε διστάζει να επινοήσει δικά της γεγονότα. Βουτάει την πένα στο αίμα, σβήνει τα χάσματα με καραμελωμένα δάκρυα, και τότε κάθε αμφιβολία γίνεται βεβαιότητα · ένα καλειδοσκόπιο χαρούμενων χρωμάτων…
Πίνακας : Salvador Dali, «The disintegration of the persistence of memory»
Κομήτης
Αν η ζωή μας είναι η ακανόνιστη τροχιά ενός κομήτη, τότε σέρνουμε πίσω μας μια μακρά σειρά από εμπειρίες, που όσο απομακρύνονται από την πηγή και το σημείο αναφοράς τους, χάνουν τη λάμψη και την έντασή τους. Και αν τύχει να περάσει πάλι κάποτε από το ίδιο σημείο , «άλλα» μάτια τον κοιτούν και «άλλο» στερέωμα διασχίζει και ο ίδιος έχει άλλη δομή και σύσταση απ’ το μακρύ ταξίδι…
Καταρράκτης στην άβυσσο
Μπορεί να προβλεφθεί το μέλλον ; Μπορεί, αν σχεδόν κάθε στιγμή της ημέρας είναι ίδια και απαράλλακτη με την αντίστοιχη στιγμή της προηγούμενης ή της επόμενης. Αν οι σκηνές της ζωής επαναλαμβάνονται με τον ίδιο ρυθμό και την ίδια συχνότητα. Αν μπορείς να φανταστείς τα ίδια στιγμιότυπα της επόμενης μέρας με τη σειρά που το έκανες την προηγούμενη, αν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι θα συναντήσεις τα ίδια- χθεσινά πρόσωπα, θα ανταλλάξεις τις ίδιες –χθεσινές κουβέντες και το πρόσωπό σου θα κάνει τις ίδιες συσπάσεις αντιδρώντας στα ίδια εξωτερικά ερεθίσματα. Αν βλέπεις τη μέρα που έρχεται ως επανάληψη της προηγούμενης, σημαίνει ότι μπορείς να προβλέπεις το μέλλον. Σημαίνει πως η ζωή σου δεν κρύβει καμιά έκπληξη και κανένα ενδιαφέρον. Σημαίνει πως οι στιγμές σου είναι οι σταγόνες ενός ορμητικού καταρράκτη που χύνεται άσκοπα στην άβυσσο…
Πίνακας : Pablo Picasso, «Weeping woman», 1937
Ανίερη σύναξη
Τρέφονται με τα μισόλογα και τους φόβους της μέρας και το βράδυ στριμώχνονται κάτω από τα μαξιλάρια και τα σεντόνια. Αραδιάζουν τα χυδαία ανέκδοτα που άκουσαν από γνωστούς ή ασήμαντους περαστικούς κι έπειτα στοιχηματίζουν την ακριβή ώρα του πρώτου τινάγματος από το κρεβάτι. Η ανίερη σύναξη των μαύρων ιερέων της νύχτας διαλύεται από τις ριπές των πρώτων ηλιαχτίδων και χάνονται κυνηγημένοι από το φως των ανοιχτών ματιών. Οι εφιάλτες της νύχτας σκορπίζουν γελοίοι και δειλοί αφήνοντας πίσω τους μονάχα τη μυρωδιά της σάπιας ανάσας τους και τα σκουπίδια των ψιθύρων τους στο αυτί….
Πίνακας : Salvador Dali
Η γνώση της αλήθειας
Η ζωή μας είναι πολύ σύντομη και αβέβαιη, για να την περάσουμε όλη χωρίς βεβαιότητες. Όσα όπλα και αν μας προσφέρουν η φαντασία και η ενσυναίσθηση, για να αντιμετωπίσουμε το σαράκι της άγνοιας και της αμφιβολίας, μόνον η γνώση της αλήθειας τελικά μας λυτρώνει. Η πίστη μας δεσμεύει και θολώνει την κρίση μας… Κι επειδή μάλλον είναι αδύνατο να πάρουμε απαντήσεις για όλα, ας φροντίζουμε τουλάχιστον τα «απλά» και «καθημερινά», να μην τα δηλητηριάζουμε με την αμφιβολία. Υπάρχουν άλλωστε, πολλές «αλήθειες» γύρω μας, που αρκούν, ώστε να μας δώσουν την ψευδαίσθηση ότι είμαστε κυρίαρχοι σε αυτόν τον κόσμο το μικρό, το μέγα…
Χρόνος
Όλα μπορεί να τα αγοράσει με το χρήμα ο άνθρωπος, εκτός από το χρόνο.
Όλα μπορεί να τα κατακτήσει και να τα δαμάσει με τη δύναμή του, εκτός από το χρόνο.
Ο χρόνος είναι ό,τι πολυτιμότερο έχει στη ζωή του.
Γι’ αυτό δεν πρέπει να τον σπαταλά σε πράγματα ασήμαντα και μηδαμινά, παρά μόνο να τον διαθέτει σε ό,τι πραγματικά θέλει και με τους ανθρώπους που αγαπά…
Πίνακας : Salvador Dali, «Melting watch», 1954
Ο εχθρός του έρωτα
Ο μεγαλύτερος «εχθρός» των ερωτευμένων είναι ο ίδιος ο Έρωτας. Χώνεται ανάμεσα τους με τα παράπονα, τις ενοχές, τα στερεότυπα και τις ιδιοτροπίες του. Είναι ο μαέστρος που με την μπαγκέτα του δίνει το ρυθμό, ο δικαστής που επιβάλλει τις ποινές, ο ενοχλητικός σύντροφος που ρωτάει συνεχώς, αλλά ποτέ δεν ικανοποιείται από τις απαντήσεις που παίρνει.
Αν οι ερωτευμένοι δεν του δώσουν σημασία, αποχωρεί κάποτε νικημένος, σαν παρεξηγημένος γέρος που δεν του δόθηκε η φροντίδα που αποζητούσε ή σαν το κακομαθημένο παιδί που δεν του δόθηκε η προσοχή που είχε ανάγκη.
Και τότε πια οι ερωτευμένοι ζουν τον πραγματικό έρωτά τους.
Η απουσία του είναι η ευκαιρία να απολαύσουν την ουσία του…
Πίνακας : Rene Magritte, «The lovers», 1928